Zaman zaman sebepsiz yere önemli işlerimizi öteleyip dururuz ve genellikle bu işler son vakte kadar bir türlü hazırlanmaz. Bu işleri ertelerken de o an için gereksiz birçok şeyle vaktimizi harcayabiliriz. Bu aktiviteler her ne kadar eğlenceli olsa da, önemli işlerin aksaması bizi birçok stres uyaranıyla baş başa bırakabilir. Anın tadını çıkardığımızı düşünürken, son vakte bıraktığımız işimiz dolayısıyla paniğe kapılabilir ve gereğinden fazla strese maruz kalabiliriz. Eğer bu gibi durumları sıkça deneyimliyorsanız ve alışkanlık haline geldiğini düşünüyorsanız “procrastination” denilen erteleme davranışı durumunu yaşıyor olabilirsiniz.
Erteleme davranışına sahip olduğunuzu düşünüyor ve sebeplerini merak ediyorsanız, bilmelisiniz ki birden çok sebep bulunabilir. Erteleme davranışını sık sık deneyimleyenler genellikle başarısızlığı kabullenemeyen ve başarısız olma korkusu yaşayan insanlar oluyorlar. Bu durumda kişinin odağı yapılacak iş yerine başarısız olma ihtimali üzerinde oluyor ve bu süreçte kişi sürekli olarak erteleme davranışına başvuruyor. Erteleme davranışını sıklıkla gerçekleştirmenin bir başka nedeni de kişinin mükemmeliyetçi hedefleri olması denebilir. Kişi bazen kendisine öylesine uygunsuz hedef ve planlar belirler ki, yapacağı işin mükemmel olamayacağı durumlarını düşünerek sürekli olarak ertelemeye başvurabilir. Beklentileri yüksek olan bu kişiler genellikle planlarına ters gidecek tüm olayları düşünerek isteksizleşme durumu da yaşayabilirler. Bu sebeple de erteleme durumu sürerek devam eder.
Hoşlanmadığımız görevlerimizin olması, ertelerken kısa süreli keyif almak, öz düzenleme yetersizliği, mükemmeliyetçilik, başarısızlık korkusu, yapılacak iş için isteksiz olmak veya zaman yönetiminde kötü olmak gibi birçok sebeple günlük işlerimizi erteleriz. Belli bir yerden sonra bu davranış hayatımızın genel akışını ciddi boyutlarda etkileyebilir. Böyle bir döngünün içerisinde kendimizi bulursak nasıl bu döngüyü kıracağımızı merak edebiliriz. Bu konu hakkında destek alabileceğimiz gibi, kendimiz de bu davranış üzerine yoğunlaşıp çözüm bulmaya çalışabiliriz.
Gerçekçi hedefler ve gerçekçi süreler belirleyerek kısa dönemli hedefler belirleyerek zaman yönetimimizi geliştirmek bu yöntemlerden biridir. Yetersiz ve başarısızlık durumlarından korkuluyorsa bu gibi durumların aşılması ve profesyonel destek alınması bu noktada önemlidir. Mükemmeliyetçilik gibi durumlar yaşadığınızı düşünüyorsanız destek alarak bu sorunun da üstesinden gelebilirsiniz.
Kitap Önerisi: Prokrastineyşın- Timothy A. Pychyl
